Bilindiği üzere 26 Kasım 2016 tarihinde yayımlanan 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar ile Ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak, teknolojik dönüşümünü gerçekleştirecek, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve yüksek katma değerli yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi hedeflenmiştir.
07 Ağustos 2019 tarih ve 30855 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da değişiklik yapan 1402 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar’da değişiklik yapan 1403 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile de “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” yatırım teşvik kararına eklenmiştir.
Nitekim 1402 sayılı Karar ile;
– “Öncelikli Ürün Listesi”, “Program Değerlendirme Komitesi” , “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı” kavramları tanımlanmış,
– Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlarda gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi desteği verilebilmesine imkan sağlanmış,
– Stratejik yatırım olarak değerlendirilecek yatırımlarda değişiklik yapılmış,
– Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için faiz veya kar payı desteği oran ve tutarları belirlenmiş,
– Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlarda sigorta primi işveren hissesi desteği, gelir vergisi stopajı desteği getirilmiş,
– Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımların KOSGEB ve/veya TÜBİTAK tarafından da desteklenebilmesi imkanı getirilmiştir.
1403 Sayılı Kararda ise;
– Müracaat ve müracaatta aranacak belgelere ilişkin düzenlemelere,
– Başvuruların değerlendirilmesine ilişkin düzenlemelere,
– Yatırımın devrine ilişkin düzenlemelere,
– Yurt içi ve yurt dışı yerleşik aracı kuramlardan sağlanan faiz veya kâr payı desteğine ilişkin düzenlemelere,
yer verilmiştir.
Bu defa 18.09.2019 tarih ve 30892 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Uygulama Esasları Tebliği ile programın uygulamasına yönelik açıklamaların yer verilmiş, “Öncelikli Ürün Listesi Tebliği” ile de yine program kapsamında desteklenmesine öncelik verilecek ürünler belirlenmiştir.
Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Uygulama Esasları Tebliği’ne göre;
Program, Türkiye’de katma değerli üretimin artırılması amacı doğrultusunda, Bakanlık ve bağlı/ilgili kuruluşları tarafından sağlanan destek ve teşviklerin orta-yüksek ve yüksek teknoloji seviyeli sektörlere yoğunlaştırılmasına yönelik özel bir programdır. Programda, Türkiye için kritik öneme sahip ve gelecek potansiyeli yüksek ürünlerin ülke içinde üretim kapasitesinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Bu kapsamda, Bakanlık tarafından ithalat bağımlılığının azaltılması, rekabet yoğunlaşması, yurt içi üretim yetkinlikleri, küresel talebin gelişim trendi, gelecek potansiyeli gibi çeşitli kriterler göz önünde bulundurularak belirlenen Öncelikli Ürün Listesine yönelik olarak Bakanlık tarafından sağlanan yatırım teşvikleri ile KOSGEB ve TÜBİTAK tarafından sağlanan proje desteklerinin tek pencere mekanizması ile sunulması öngörülmektedir. Ülkemizin ihtiyaç duyduğu teknolojik gelişime katkı sağlayacak yatırım projelerinin, uçtan uca bir yönetişim ve destek modeli ile Program kapsamında hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.
Program kapsamında tanımlanan destekler, Öncelikli Ürün Listesindeki ürünlerin üretilmesine ilişkin yatırım projelerine münhasıran kullandırılır.
Program kapsamında başvuru, değerlendirme ve izleme süreçlerine dair bilgi akışı ve iletişim, Program Portalı vasıtasıyla program yönetim ofisi tarafından sağlan ve ofis yatırımların hayata geçirilmesini kolaylaştırmak amacıyla yatırımcılara bilgi ve destek sağlayabilir.
Program amacına uygun yatırım projeleri için AR-GE, ticarileşme, yatırım ve üretim süreçlerinden ilgili proje başvurusu kapsamında Komite tarafından gerekli ve uygun görülenlerin tamamını kapsayacak şekilde uçtan uca destek sağlanır.
Program kapsamında desteklenecek yatırım projelerinde; yatırımcının, üretilecek ürünün potansiyel bir alıcısı ile proje paydaşı olarak geliştirme sürecinde ve ürüne yönelik talep konusunda işbirliği yapması beklenir.
Başvurular için Bakanlık Öncelikli Ürün Listesindeki ürünlere yönelik olarak duyuru yapmak suretiyle çağrıda bulunacaktır.
Programa sadece Ülkede yerleşik sermaye şirketleri başvurabilecektir.
Program kapsamında desteklenecek yatırımlarda, çağrı duyurusunda yer alan ürünlere yönelik olma ve çağrı duyurusunda belirlenen proje kapsamında yapılması öngörülen toplam harcamaların tutarından oluşan asgari proje tutarını karşılama koşulu aranacaktır.
Ön başvuru ile üretilmesi planlanan ürünün temel kriterleri sağlayıp sağlamadığı program yönetim ofisi tarafından tespit edilecektir. Ön başvuruda sunduğu bilgi ve belgelerin, Program ve çağrı duyurusu kapsamında belirlenen temel kriterleri sağladığı tespit edilen firma kesin başvuru yapmaya davet edilecektir.
Ön başvuru sonrasında kesin başvuru yapmaya davet edilen firma, çağrı planlarında öngörülen takvim dâhilinde, proje fizibilitesi ve bağımsız değerlendirme raporunun yanı sıra Program Portalında yayınlanacak diğer bilgi ve belgeler ile kesin başvurusunu tamamlayacaktır.
Kesin başvurusu öngörülen takvim içerisinde eksiksiz tamamlanan projeler değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
Komite, destekleme kararı verilen projeler için hangi destek unsurlarının tanımlanacağına ve ilgili mevzuatta yer alan sınır ve koşullar çerçevesinde kalmak kaydıyla destek unsurlarının miktar ve sürelerine, proje süreci boyunca sağlanacak toplam destek tutarına ilgili mevzuat çerçevesinde karar verecektir. Proje kapsamında sağlanacak toplam destek tutarı, proje kapsamında üretilmesi öngörülen ürünü üretmek amacıyla kurulacak yatırım tesisinin üretime geçmesini müteakiben bu tesisin 10 yıl süresince sağlayacağı öngörülen cari yıl fiyatlarına göre hesaplanan toplam katma değer katkısının %50’sinden ve proje kapsamında yapılması öngörülen AR-GE ve yatırım harcamalarının toplam tutarından fazla olamayacaktır.
Program kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için projelerin ihtiyaçlarına göre, AR-GE destekleri ve yatırım destekleri birbirini tamamlayıcı bir şekilde tek pencere uygulaması çerçevesinde tanımlanacaktır.
Program kapsamında desteklenmesine karar verilen projeler; ilgili TÜBİTAK destek programı kapsamında TÜBİTAK tarafından, KOSGEB Stratejik Ürün Destek Programı kapsamında KOSGEB tarafından, 2012/3305 sayılı Karar veya 2016/9495 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde Bakanlık tarafından sağlanan desteklerden yararlandırılabilecektir.
Öncelikli Ürün Listesi Tebliği ile;
Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar hükümleri çerçevesinde Öncelikli Ürün Listesinin tespit edilmesi, Türkiye’de katma değerli üretimin artırılması hedefine yönelik olarak, 11’inci Kalkınma Planında belirlenmiş olan orta-yüksek ve yüksek teknoloji seviyesindeki odak sektörlerde, yerli üretimin sağlanması veya üretim kapasitesinin artırılması için öncelik verilecek ürünlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Buna göre, orta-yüksek ve yüksek teknoloji düzeyine sahip sektörler olan;
– Kimya (NACE Kodu 20),
– Eczacılık ile Tıbbi ve Dişçilikle İlgili Araç Gereçler İmalatı (NACE Kodu 21, NACE Kodu 3250),
– Bilgisayar, Elektronik ve Optik (NACE kodu 26),
– Elektrikli Teçhizat (NACE kodu 27),
– Makine (NACE kodu 28),
– Ulaşım Araçları (NACE Kodları 29 ve 30)
sektörlerinde yer alan veya bu sektörlerin gelişimi için kritik önemi olan diğer sektör ürünleri arasından seçilen ürünler, sektörler bazında bu Tebliğe ekli listeler şeklinde ilan edilecektir.
Listeler; dış ticaret verileri, küresel rekabet koşulları, yerel ve küresel talep trendi, yurt içi üretim yetkinliği ve kapasitesi, sektörel ve sektörler arası teknolojik gelişime katkı gibi kriterler dikkate alınarak, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenecek olup ürünler, sektör özelindeki dinamikler de dikkate alınarak, farklı seviyelerde ürün kodları, ürün nitelikleri veya kullanılan teknolojiler şeklinde tanımlanabilecektir.
İlk olarak makine sektörüne ilişkin öncelikli ürünler, Tebliğ ekinde (Ek-1’de yer) alan listede aşağıda yer aldığı şekilde belirlenmiştir;
Makine sektörüne ilişkin öncelikli ürünler (EK 1)
Armonize Sistem Koduna (HS6) Göre Ürünler | |
HS6 Kodu | HS6 Tanımı |
731511 | Demir/çelikten makaralı zincirler |
840721 | Deniz taşıtları için kıvılcım ateşlemeli motorlar-dıştan takmalı |
840890 | Diğer amaçlar için motorlar-dizel, yarı dizel (1) |
841231 | Doğrusal hareketli (silindirler) pnömatik güç motorları |
841330 | İçten yanmalı pistonlu motorlar yakıt, yağ/soğutma pompaları |
841370 | Diğer santrifujlü pompalar (2) |
841410 | Vakum pompaları |
841430 | Soğutma cihazlarında kullanılan kompresörler |
841459 | Diğer vantilatörler-aspiratörler (3) |
841480 | Diğer amaçlar için kullanılan kompresör, vantilatör, aspiratör (4) |
841590 | Klima cihazlarının aksam-parçaları |
841869 | Isı pompaları; diğer soğutucu-dondurucu tertibat olanlar (5) |
841950 | Isı değiştiriciler (eşanjörler) |
841960 | Hava/diğer gazları sıvılaştırmaya mahsus makineler |
842123 | îçten yanmalı motorlar için yağ-yakıt filtreleri |
842129 | Diğer sıvı fıltre/antma cihazları (6) |
842139 | Diğer motorlar için hava filtreleri (7) |
842199 | Filtre, arıtma cihazlarının aksam, parçaları |
842230 | Şişe, kutu ve benzeri doldurma, kapsülleme, içecekleri gazlandırma makineleri |
842710 | Elektrik motorlu, kendinden hareketli forklift ve diğer yük arabalar |
842720 | Kendinden hareketli diğer forklift-yük arabaları |
842810 | Asansörler, skipli yük kaldırıcıları |
842833 | Sürekli hareketli bantlı tip elevatör-konveyörler |
842952 | Kulesi 360 derece dönebilen yükleyiciler |
844110 | Kâğıt/karton kesme makineleri |
844140 | Kâğıt hamuru, kâğıt/kartondan kalıpla eşya imaline mahsus makineler |
844180 | Kâğıt hamuru, kâğıt, karton işleyen diğer makine ve cihazlar |
844316 | Fleksografik baskı yapan makinalar |
844520 | Dokumaya elverişli lifleri eğirmeye mahsus makineler |
844630 | Dokuma makineleri (mekiksiz); kumaş genişliği < 30 cm. |
844712 | Dairesel örgü tezgahları-silindir çapı > 165mm |
844790 | Diğer örgü, gipür, tül, dantela ve benzeri imali için makine ve cihazlar (8) |
844851 | Örgü makinelerine ait platin, iğne, ilmik oluşturan diğer eşya (9) |
845221 | Otomatik üniteli dikiş makineleri |
845710 | Metal işleme merkezleri |
845811 | Sayısal kontrollü olan yatay torna tezgâhları-metal işleyen |
846693 | (84.56-84.61) dörtlü kırılımmdaki makinelere ait aksam-parçalar (10) |
846721 | Her türlü, elektro-mekanik, elle kullanılan matkaplar |
846722 | Elle kullanılan, elektro-mekanik testereler |
846729 | Elle kullanılan, elektro-mekanik diğer aletler |
847710 | Kauçuk/plastik enjeksiyon makinaları |
847720 | Kauçuk/plastik için ekstrüzyon makineleri |
847790 | Kauçuk/plastik eşya imal makinelerinin aksam-parçaları |
847950 | Sınai robotlar |
847981 | Metal işleyen makineler (elektrik tel bobin halinde sarmaya mahsus olan dahil) |
847982 | Karıştırma, yoğurma, kırma, öğütme, homojenleştirme ve benzeri makineleri |
847989 | Kendine özgü fonksiyonlu diğer makine ve cihazlar (11) |
847990 | Kendine özgü fonksiyonlu diğer makinelerin aksam, parçaları (12) |
848120 | Yağlı hidrolik/pnömatik transmisyon valfları |
848210 | Bilyeli rulmanlar |
848220 | Konik makaralı rulmanlar (konik bilezik ve makara grupları dahil) |
848240 | îğneli rulmanlar |
848320 | Yatak kovanları (rulmanlı olanlar) |
848330 | Yatak kovanları (rulmansız olanlar) mil yatakları |
(1) Açıklama: Jeneratör ve benzeri yerlerde kullanılan motorlar
(2) GTİP kodu 841370519000, 841370599000, 841370759000, 841370309000 olanlar (3) GTİP kodu 841459209000, 841459409000 olanlar (4) GTİP kodu 841480229000, 841480599000, 841480199000 841480119000 olanlar (5) GTİP kodu 8418699001000 olanlar (6) İçecek ve yağlar haricindeki sıvıların filtre edilmesi/arıtılması için cihazlar (7) İçten yanmalı motorlar haricindeki motorlar için hava filtreleri (8) GTİP kodu 844790000019, 844790000011 olanlar (9) GTİP kodu 844851900011 olanlar (10) Maddenin aşındırılarak işlenmesine mahsus makinelere ait aksam-parçalar (11) GTİP kodu 847989979000 olanlar (12) GTİP kodu 847990809019 olanlar |
Yenilikçi Teknoloji Alanına Göre Ürünler |
Servo Teknolojileri |
Servo motor |
Lineer servo motor |
Seri/paralel elastik eyleyiciler |
Değişken esnekliğe sahip eyleyiciler |
Akım tabanlı kuvvet kontrolüne yönelik eyleyiciler |
Doğadan esinlenen (bio-inspired) eyleyiciler |
Yüksek hassasiyete, yüksek verimliliğe sahip servo eyleyiciler |
Robotik ve Otomasyon Sistem Bileşenleri |
Veri toplama kartı |
Gerçek zamanlı işletim sistemi |
Harmonik dairesel ve benzeri redüktör teknolojileri |
Planetscrew, sonsuz dişli türü güç iletim modülü |
Kablo tahrikli sistemler |
Ortam şartlarına uyumlu hassas/güçlü/esnek/eksik tahrikli tutucular (pnömatik, servo,hidrolik) |
Kuvvet, tork ve dokunsal sensörler |
Lidar ve inffared sensörler |
Üç Boyutlu Yazıcılar |
Hibrit imalat sistemleri |
Mikro dövme tabanlı eklemeli sistemler |
Mikro-nano boyutlarda eklemeli imalat sistemleri |
Elektronik devre sistemlerinin eklemeli imalatı |
Eklemeli îmalat Makineleri |
Metal toz püskürtme yöntemiyle çalışan eklemeli imalat makineleri (minimum 800 x 800 mm hacminde üretim kapasitesinde parça üretebilmesi) |
Metal toz serme yöntemleriyle çalışan eklemeli imalat makineleri (minimum 800 x 800 mm hacminde üretim kapasitesinde parça üretebilmesi) |
Entegre toz püskürtme ve lazer ergitme tabanlı eklemeli imalat sistemleri |
En az 400 W’lık dinamik odaklama özellikli CW (continious wave) fiber lazer rezonatör ve optik sistemi |
Elektron ışın tabancası ve odaklama sistemi |
Aynı anda birden fazla malzemeyi kullanarak serim yapabilen sistemler |
10-50 mikron boyutlarında toz ve 20-40 mikron katman kalınlıklarında toz serme sistemleri |
Toz serme sisteminde kullanılan dinamik odaklama özellikli galvo optik tarama sistemi |
Kompozit malzeme kullanarak eklemeli üretim yapan sistemler |
Toz geri dönüşüm ve fîltreleme sistemleri |
İleri Döküm Teknolojileri |
Mukavemeti yüksek yumru grafitli dökme demire (Compacted Graphite Iron-CGI) yönelik döküm teknolojileri |
İnce döküm teknolojileri |
Hassas döküm teknolojileri (Vakum hassas ve benzeri teknolojiler) |
EK ÖNCELİKLİ ÜRÜN LİSTESİ TEBLİĞİ
EK ÖNCELİKLİ ÜRÜN LİSTESİ TEBLİĞİ EKİ LİSTE