Mevcut vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken bir olay her ne sebeple olursa olsun maliyenin gözünden kaçtığında belirli bir süre sonra bu komu zamanaşımına uğramakta ve bu olay üzerinden vergi alma hakkı ortadan kalkmaktadır.
Zamanaşımı olarak tanımlanan bu süre, olayın meydana geldiği yıldan itibaren beşinci yılın sonunda dolmaktadır.
Bu amaçla yasal defter ve belgelerin takip eden beş dönem boyunca muhafaza edilmesi ve her an istenildiğinde (15 gün içerisinde) ilgili birime ibraz edilmesi de yasal zorunluluk, yükümlülüktür.
Eskiden inceleme elemanları herhangi bir sebeple inceleme için teslim aldıkları yasal defter ve belgeleri zamanaşımı süresi içerisinde tutabilmekte, incelemeyi zamanaşımı süresi içerisine yayabilmekte ve hatta bazen zamanaşımı dolmazdan evvel matrah türleri itibariyle takdir komisyonlarına müracaat ederek incelemenin çok daha uzun sürmesine sebep olmaktaydılar.
Mükellef odaklı yaklaşım ve mükellef hakları gereği yapılan yasal düzenlemeler sonrasında mükelleflerin bir kısım hakları yasal zemine oturtuldu. Bunlardan bir tanesi de başlanılan incelemenin belirli bir sürede bitirilmesi zorunluğu idi.
7104 sayılı Kanunun 19’uncu maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 140’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi değiştirilmek suretiyle vergi inceleme süreleri yeniden belirlendi ve farklı olarak KDV İade incelemelerinde süre 3 ay ile sınırlandırıldı.
Buna göre göre incelemeye başlanıldığı tarihten itibaren;
- Tam incelemenin 1 yıl,
- Sınırlı incelemenin 6 ay,
- Katma değer vergisi iade incelemelerinin ise 3 ay
içinde incelemenin bitirilmesi esastır.
Bu süreler içinde incelemenin bitirilememesi halinde;
- Tam inceleme için en fazla 6 ay,
- Sınırlı inceleme için en fazla 6 ay,
- Katma değer vergisi iade incelemesi için ise en fazla 2 ay
ek süre alınabilmektedir.
Bu durumda, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı olduğu birim tarafından incelemenin bitirilememe nedeninin yazılı olarak mükellefe bildirilmesi gerekmektedir.
Bu düzenlemeler 01.01.2019 tarihinden sonraki vergilendirme dönemlerine ilişkin yapılacak incelmelerde uygulanmak üzere 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.