Enflasyon Düzeltmesinin Etkileri

Parasal kıymetler enflasyonun düzeltmesine tabi tutulmuyor, çünkü bu kıymetlerin değerinin tarihi itibarıyla o dönemdeki satın alma gücü yansıtılıyor ve enflasyonun etkisi zaten bu kıymetler üzerinde gösteriliyor.  Bununla birlikte, parasal olmayan kıymetler, satın alma gücünü yansıtan değerlere sahip değildirler. Bu nedenle enflasyonun olumsuz etkilerinden arındırmak için enflasyon düzeltmesine tabi tutulurlar. Enflasyon düzeltmesi, parasal olmayan değeri düzeltilen bir muhasebe uygulamasıdır.

Bilançonun aktif ve pasifinde yer alan parasal olmayan kıymetlerin düzeltmeye esas değerleri belirlenen düzeltme katsayılarıyla çarpılır, ortaya çıkan farklar dönem kar veya zararına eklenerek enflasyon düzeltmesi yapılır. Enflasyon düzeltmesinin etkileri, firmaların öz sermaye yapısı, finansal kaynakları ve sektör farklarına bağlı olarak değişebilir.

Özkaynağı güçlü, parasal olmayan aktif varlığı daha düşük olan işletmeler açısından; enflasyon düzeltmesi, bu tür faaliyetler için gider yönlüdür ve zarar artırıcı bir etki yaratır.

Parasal olmayan aktif varlıkları güçlü, finansmanını borçlanma ile yapan, özkaynağı düşük işletmeler (borçlu ve öz sermayesi zayıf) açısından; enflasyonun düzeltmesi, bu tür firmalar için gelir yönlüdür ve kar artırıcı bir etki yaratır. Bu kişilerin parasal olmayan aktif varlıkları güçlüdür ve finansmanlarını borçlanmaları ile sağladıkları için, enflasyon düzeltmesi sonucu dönem karları artar.

Enflasyon düzeltmesi 2023 takvim yılı kurumlar vergisi matrahıyla ilişkilendirilmeyecek ancak 31/12/2023 tarihli bilançonun düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan kar ya da zarar 2024 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.  2024 hesap dönemi ilk geçici vergi döneminden itibaren, düzeltme farkları vergi hesabında dikkate alınacağından, enflasyon düzeltmesi; özkaynağı güçlü, parasal olmayan aktif varlığı daha düşük olan işletmelerde zarar artırıcı sonuç doğuracak, vergi matrahları fark kadar azalacak. Buna karşılık parasal olmayan aktif varlıkları güçlü, finansmanını borçlanma ile yapan, özkaynağı düşük işletmelerde ise, enflasyon düzeltmesi kar artırıcı sonuç doğuracak, vergi matrahlarını artıracak ve ilave vergi hesaplamaları gerekecek.

Enflasyonun düzeltmesinin etkisi reel sektör ve bankacılık/finans sektörü gibi farklı sektörler üzerinde farklı olur.Reel sektör, genellikle öz sermayesi düşük ve yatırımlarını yeni borçla finanse eden bir sektör olarak tanımlanıyor. Bu tür işlemler, enflasyonun düzeltilmesi nedeniyle daha gerçekleşmemiş kazançları üzerinden vergi ödemeleri gerekebilir. Enflasyon düzeltmesi, bu bireylerin öz sermayelerini artırabilir, bu gün dönem karlarının artması ve daha fazla vergi borcuna neden olabilir. Bankacılık ve finans sektörü genellikle öz sermayesi güçlüdür. Bu sektör enflasyonun düzeltmesinin gider etkisi nedeniyle daha az vergi ödeyebilir.

Share: