Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri
A. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası:
• Kanun, Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket şirketlerine yapılan yurt dışı iştiraklere sahip olan, yaşlıların katılımlarını kazançlarını düzenlemektedir.
• Şartların yerine getirilmesi durumunda, bu katılım kazançları kurumlar vergisinden müstesna tutulmaktadır. Bu koşullar arasında yurt dışı katılımın anonim veya sınırlı şirket olması, en az %10 sahiplik, en az 1 yıl süreli elde tutma, katılımcı kazancının en az %15 fiili vergi ücreti taşıması ve kazancın belirli bir tarihe kadar Türkiye’ye ek-lenmesi bulunmaktadır.
Yenilik:
• 7491 sayılı Kanun ile yapılan bir düzenlemeyle, katılımcı ödemesini elinde tutan şirketin yurt dışı iştirakinin ödenmiş sermayesinin en az %50’sine sahip olması ve kazanıldığı hesap döneminde ilgili kurumlara ait ücret beyannamesinin ödenmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilme şartları aranmaksızın, yurt dışı or-taklardan yaşlıların katılım kazançlarının %50’si kurumların vergisinden müstesna tutulmuştur.
Cumhurbaşkanına Yetki: Kanun, Cumhurbaşkanının vergi yüküne ilişkin payları de-ğiştirme yetkisi olmayan kişileri. Bu yetki kapsamında, vergi oranlarını sıfıra kadar in-dirme veya artırma, diğer miktarların sıfıra kadar indirme veya %100’e kadar artırma yet-kisi verilmiştir.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
B. Hizmet İhracında İndirim Kanun, Türkiye’de yerleşmeyen ancak Türkiye’den verilen ve yurt dışında kullanılan hizmetlerden elde edilen kazançları düzenlemektedir. Bu hizmetler mimarlık, mühendis-lik, tasarım, yazılım, raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, veri saklama, eğitim ve sağlık hizmetlerini kapsamaktadır. Önceki düzenlemeye göre, bu hizmetlerden elde edilen kazancın %50’si vergi matrahından indirilebiliyordu.
1.Değişiklikler:
• 7491 sayılı Kanun’un 59. maddesiyle yapılan değişiklikle, söz konusu hiz-metlerden elde edilen kazançlara uygulanan indirim oranı %80’e çıkarılmış-tır. Bu artışın, kazancın tamamının Türkiye’ye transfer şartına bağlanmıştır.
• Ayrıca, Cumhurbaşkanına, Türkiye’ye transfer edilecek kazanç tutarını sıfıra kadar indirme veya kanuni gösterilinceye kadar artırma konusunda yetki ve-rilmiştir.
2.Yürürlük Tarihi: 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
C. Aracılı ihracat nedeniyle elde edilen kazançlara indirimli oran uygulaması
1. Aracılı İhracat Yapan Kurumların İndirimli Vergi Oranı:
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32. maddesinin yedinci bölümlerine göre, ih-racat yapan kurumlar, sadece ihracattan elde ettikleri kazançlar üzerinden kurumlar oranı oranında 5 puanlık indirimden faydalanmaktadırlar.
2. Kapsam ve Sınırlama:
• 7491 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle, aracılı ihracat sözleşmesine dayalı olarak imalatçı veya tedarikçi üreticisi, dış ticaret ticaret şirketleri veya sektö-rel dış ticaret şirketleri aracılığıyla gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlara da bu 5 puanlık indirimin gerçekleşmesi öngörül-müştür.
• Yapılan düzenleme sadece dış ticaret şirketleri veya sektörel dış ticaret şir-ketleri üzerinden gerçekleşen ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazançları kapsamaktadır. Diğer faaliyetlerle ilgili satışlara ilişkin kazançlar için bu indi-rim öngörülmemiştir.
3. Yürürlük Tarihi: 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bu değişiklikle, aracılı ihracat yapan imalatçı veya tedarikçi hizmetleri için ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazançlara da ihracat yapan diğer hizmetler gibi 5 puanlık indirimin gerçekleşmesi öngörülmüştür. Ancak bu indirim, yalnızca dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri aracılığıyla, ihracat faaliyetleriyle karşılaş-mayı sağlayan belirli şartlara sahiptir.
D. Kur korumalı mevduat hesapları gelirleri vergi istisnaları
1. Vergi İstisnasının Süresi:
• Kur mevduat ve katılım hesapları gelirlerine uygulanan kurumlar vergisi is-tisnasının süresi, 30.06.2024 tarihine kadar uzatılmıştır.
2. Cumhurbaşkanına Yetki’nin Doğrulanması:
• Cumhurbaşkanına, bu sürenin bitiminden sonra altı ayı geçmeyecek şekilde süreyi uzatma yetkisi verildi.
• Ayrıca, istisnaların azaltılması, tekrar kanuni sonuçların getirilmesi, hesap tü-rü, hesapların vadesine ve açılış tarihine göre istisnaların azaltılması veya farklı istisna oranları belirleme yetkisi Cumhurbaşkanına verilmiştir.
Satın alma düzenlemesi, kur düzenlenmiş mevduat ve katılım hesaplarından elde edilen gelirlere uygulanan vergi istisnası süresi belirlenmiş bir tarihe kadar uzatılmış ve Cumhurbaşkanlığına bu istisna ile ilgili belirli düzenlemeleri yapma ve süreyi uzatma yet-kisi verilmiştir. Bu değişikliklerle, söz konusu hesaplardan elde edilen gelirlerin vergilen-dirilmesiyle ilgili daha esnek ve değişken bir yapı geliştirildi.
E. Yıllara sari inşaat ve onarma işleri istihkakları stopaj oranı
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15 ve 30. maddeleri kapsamında, yıllara sari inşaat ve onarım işleri yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi ya-pılmaktadır. Söz konusu maddelerde, Cumhurbaşkanının kesinti oranını sıfıra kadar in-dirme veya kurumlar vergisi oranına kadar artırma yetkisi bulunmakta iken, 7491 sayılı Kanun’la, istihkak bedelleri üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranının belirlenmesine ilişkin yetki genişletilmiştir.
1. Değişiklik ve Yetki Genişletmesi:
Cumhurbaşkanına, vergi kesintisi oranını, işin; kamu kurum ve kuruluşları ile bun-lara bağlı, ilgili ve ilişkili kurumlara taahhüt edilip edilmemesine ve bunların genel veya özel bütçeli idare kapsamında olup olmamasına, süresine, nev’ine ve yüklenicinin; ana yüklenici, alt yüklenici ya da tam ve dar mükellef olmasına göre ayrı ayrı veya birlikte belir-lemeye yetkisi verilmiştir.
Bu değişiklikle, vergi kesintilerinin belirlenmesi konusunda daha esnek bir yapı oluşturulmuş ve Cumhurbaşkanına bu oran belirleme konusunda geniş bir yetki verilmiş-tir. Bu değişkenlerin göz önünde bulundurularak farklı durumlara göre kesinti oranları belirlenebilecektir.
D. Yıllara sari inşaat ve onarma işleri istihkakları stopaj oranı
Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketinin kurumlar vergisinden muaf tutulması Ka-tılım bankalarının ortağı olduğu ve katılım bankacılığı ilke ve esaslarına uygun her türlü finansman için kefalet vermek amacıyla kurulan Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketi kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.