22.01.2022 Tarih ve 31727 sayılı Resmi Gazete’de 7351 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayımlanmıştır.
7351 Sayılı Kanun ile vergi kanunlarına yönelik yapılan değişiklikler konu başlıkları itibariyle aşağıdaki gibidir;
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
1.1. İştirak Kazançları İstisnası
7351 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun iştirak kazançları istisnasını düzenleyen 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aşağıdaki alt bent eklenmiş ve bendin son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“4′) Tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç).”
“Diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan
yararlanamaz.”
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan düzenlemeden önce sadece tam mükellefiyete
tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının
hisse senetlerinden elde edilen kâr payları istisna kapsamına alınmıştı. Yapılan değişiklikle birlikte kurumların tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları da istisna kapsamına alınmıştır. Ancak portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Ayrıca öncesinde olduğu gibi girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dışında kalan diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan bu değişiklik 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
1.2. Kurumlar Vergisi Oranın İndirimli Uygulanması
7351 sayılı Kanun’un 15’inci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır.
(8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim uygulanmaz.
(9) Yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranlar, bu madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır.”
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesine eklenen fıkralarla, ihracat yapan kurumlar ile sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlara, kurumlar vergisinin indirimli uygulanması imkanı getirilmiştir. Buna göre;
– İhracat yapan kurumların sadece ihracattan elde ettikleri kazançlarına,
– Sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların sadece üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına,
kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacaktır.
Sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların ihracat yapması halinde ise ihracattan elde ettikleri kazançlarına ayrıca indirimli kurumlar vergisi uygulanmayacak olup indirim oranı 1 puan ile sınırlı kalacaktır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesine eklenen (9) numaralı fıkrada ise yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranların, bu madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre mükelleflerin öncelikle varsa 32’nci madde kapsamında indirim oranı uygulanacak daha sonra 1 puanlık indirim uygulanacaktır. Örneğin, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinin (6) numaralı fıkrasında, payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların, paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kurum kazançlarına kurumlar vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda olan kurumların, kurum kazançlarına 2 puanlık indirim uygulandıktan sonra ihracattan elde ettikleri kazançlarına veya sanayi sicil belgesine sahip olmak şartıyla üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına ayrıca 1 puanlık indirim gerçekleştirilecektir.
Yeni getirilen kanun hükmü ihracattan elde edilen kazançlara ve üretim faaliyetinden elde edilen kazançlara uygulanacağından mükelleflerin ihracat ve fiili üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarını ayrı hesaplarda takip etmesi gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan bu değişiklik 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda Yapılan Değişiklik
7351 sayılı Kanun’un 2’nci maddesi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27’nci maddesinin (4) numaralı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın yüzde ellisi oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemez.”
Yapılan düzenleme ile, vergi iadelerine ilişkin olarak açılan davalarda, yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için dava konusu iade tutarının yüzde ellisinin teminat olarak gösterilmesi zorunlu tutulmuştur. Yeni duruma göre davacı mükellefler tarafından iade tutarının yüzde ellisinin teminat olarak gösterilmemesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verilemeyecektir.
- Bireysel Emeklilik Sisteminde yapılması öngörülen bazı değişiklikler
Kanunun;
– 4’üncü maddesi ile konut alımı, evlilik, eğitim ve benzeri özellik arz eden durumlarda ihtiyaç duyulabilecek tasarrufların bireysel emeklilik sistemi çatısı altında biriktirilerek kullanılabilmesine imkân verilmesi amaçlanmakta ve bu itibarla, BES’te belirli bir süre bulunmuş katılımcılara kısmen ödeme alma imkânı sağlanmaktadır.
– 6’ncı maddesi ile Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda katılımcıların hak ve menfaatlerinin korunması adına %25 oranında Devlet katkısı hesaplamasına tabi olan sözleşmelere Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla Devlet katkısının %30 olarak uygulanmasına imkân sağlanmaktadır.
– 7’nci maddesi ile talepleri halinde 45 yaş üstü katılımcıların da otomatik katılım sistemine dahil edilmesi amaçlanmaktadır.
– 9’uncu maddesi ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarına yönelik yapılan düzenlemenin (Devlet katkısının %30 olarak uygulanması) halihazırda sistemde yer alan katılımcılara da uygulanmasına imkân sağlanmaktadır.
Söz konusu Kanun ektedir.