Bülten: 2019-12 Zorunlu Karşılık Oranları Düştü

Bilindiği üzere mevduat kabul eden finansal kurumlar topladıkları mevduatlara karşılık olarak, bu mevduatların kanunen belirlenen belirli bir oranını merkez bankasında tutmak zorundadırlar. Zorunlu karşılık oranı olarak ifade edilen bu oran üzerinde zaman zaman Merkez Bankası tarafından değişiklik yapılmak suretiyle bu oran para politikası aracı olarak kullanabilmektedir.

Örneğin zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar daha az kredi verebilmekte yada  yeterli rezerve sahip değillerse verdikleri kredileri geri çağırabilmekte, bu durum da para arzının daralmasına yol açaktadır. Benzer şekilde zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların serbest kalan kısmı kullanılabilir rezerve ve krediye dönüşmekte, bu da para arzının artmasına sebep olmaktadır.

TCMB, 16 Şubat 2019 tarih ve 30688 sayılı Resmi Gazete’de yayımladığı 2019/3 sayılı Tebliğ ile, 5 Aralık 2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’in 6’ncı ve 7’nci maddelerinde yaptığı değişiklikle zorunlu karşılık oranları Türk lirası yükümlülüklerinde değişikliğe gitti.

Yapılan değişiklikle, Türk Lirası zorunlu karşılık oranlarının 1 yıla kadar vadeli mevduat/katılım fonları ile 3 yıla kadar (3 yıl dahil) vadeli diğer yükümlülüklerde 100 baz puan, diğer vade gruplarında 50 baz puan indirilmesine karar verildi.

Ayrıca, Türk Lirası zorunlu karşılıkların yurt içi yerleşiklerden toplanan işlenmiş veya hurda altın kaynaklı standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanı üst sınırı yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildi.

Yapılan bu düzenlemenin bankaların kullanılabilir rezervlerini ve dolayısıyla verebilcekleri kredi miktarını artıracak olması nedeniyle kredi faizlerinin düşmesinde olumlu etkisinin olması beklenmektedir.

2019/3 Sayılı Tebliğ metni aşağıdaki gibidir.

16 Şubat 2019 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 30688
TEBLİĞ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2013/15)’DE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

(SAYI: 2019/3)

MADDE 1 – 25/12/2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’in 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Zorunlu karşılık oranları Türk lirası yükümlülükler için aşağıdaki gibidir:

 

Mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç)  
a) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dâhil) vadeli 7%
b) 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli 4%
c) 1 yıla kadar vadeli 2%
ç) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli 1%
Müstakrizlerin fonları 7%
Diğer yükümlülükler (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu dâhil)  
a) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli 7%
b) 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli 3,50%
c) 3 yıldan uzun vadeli 1%

MADDE 2 – Aynı Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) En fazla yüzde 10’u; tabloda belirtilen dilime denk gelen karşılığın hizasındaki katsayı ile çarpılmak suretiyle bulunan toplam tutarı üzerinden kaynağı yurt içi yerleşiklerden toplanan işlenmiş veya hurda altın olan standart altın cinsinden,

İmkân Dilimi (%) Katsayı
0-10 1,0

MADDE 3 – Bu Tebliğin 1 inci maddesi 8/2/2019 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, 2 ncimaddesi 22/2/2019 tarihinde, diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 – Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.

Share: