7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 28 Aralık 2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Yasal değişiklikler şu konuları içermektedir:

1. Deniz Taşımacılığı ve Limanlarla İlgili Düzenlemeler: Ticaret gemilerinin belirli şartları yerine getirmesi durumunda alınacak cezalar ve bu cezaların miktarları yeniden belirlenmiştir.
2. Belge İhlallerine Yönelik Cezaların Arttırılması: Gemilerin belirli belgelerine sahip olması veya belge genişletme durumunda idari para cezaları artırılmıştır.
3. Haciz Zaptının Elektronik Ortamının Düzenlenmesi: Haciz zaptıyla ilgili düzenlemelerde elektronik ortamın kullanılması ve bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yetkilendirilmesi sağlanmıştır.
4. Vergi İstisnaları ve Gelir Vergisi Düzenlemeleri: Sosyal içerik üretimi, internet üzerinden sunulan hizmetler ve mobil uygulama geliştiriciliği gibi kazançlara yönelik vergi istisnaları oluşturulmuştur.
5. Yabancı Şirket Gelirlerine Yönelik İstisna ve Cumhurbaşkanlığı Yetkisi: Türkiye’de kanuni ve iş merkezi bulunmayan yabancı şirketlerden elde edilen gelirlerde vergi istisnası getirilmiş ve Cumhurbaşkanı’nın bu istisnaları belirleme yetkisi vurgulanmıştır.
6. Katılma Payı Uygulaması: Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sistemlerinde üçüncü kişilerle paylaşılmasına karşılık alınacak ücret, sorgu veya döner kayıt başına belirlenecek. Bu ücret, malzemenin verinin miktarına ve kapsamına göre Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek.
7. Finansal Kurumlar ve Geçici Vergi Dönemleri: Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumlan ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapacakları enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak kar veya zararların kazancın tespitinde dikkate alınmaması hükme bağlanmıştır.
8. Seçim Kurulu Üyelerinin Görev Süresi: Siyasi parti üyelerinin seçim kurulu üyelerinin görev süresi belirli bir tarihe kadar uzatılıyor. Bu tarihe kadar görevlerine devam edecekler.
9. Bilimsel Araştırma Kurumu: Kurumun ücretlendirme ve kişisel performans değerlendirme kriterlerine dayalı ödemeler konusunda Yönetim Kurulu, Başkanlık üzerine karar alma yetkisine sahip olacaktır.
10. Damga Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, bazı ibarelerin değiştirilmesi ve uluslararası ihalelerle ilgili tarifelerin revize edilmesi yer almaktadır.
11. Harçlar Kanunu’nda da değişiklikler var. Ticaret sicilinde düzenleme yapılacaklar ve tapu kayıtlarının tashihine yönelik ibarelerde değişiklikler yapıldı.
12. Bazı belge türlerine ait harçlar, muafiyet belgeleri ve seyir izin belgesi için harçlar ve tarifeler belirlenmiştir.
13. Gemi ve deniz araçları için ruhsatnamelerde boyutlandırılmış harçların belirlendiği bir düzenleme yapılmıştır. Ayrıca birden fazla yıl için düzenlenen ruhsatlarda harcın nasıl hesaplanacağı anlatılıyor.
14. Depremden Etkilenen Seyahat Acentalarının Yardımları: 2023 ve 2024 yılları için depremden etkilenen ve belirli illerde faaliyet gösteren seyahat acentalarının yıllık yardım maddelerinin alınmayacağına dair bir geçici süre verilmiştir.
15. Sivil Havacılık Kanunu’na İlişkin Düzenlemeler: Türkiye içinde ticari amaçlı yolcu, posta ve yükün tamamlanmasıne ilişkin düzenlemeler yapıldı.
16. Katma Değer Vergisi Kanunu’na İlişkin Değişiklikler: Vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanların beyanname verme koşulları ile ilgili düzenlemeler yapılmış ve vergi kesme sorumluluğu “31/12/2023” tarihine kadar olan süreyi, “31/12/2028” olarak değiştirilmiştir.
17. Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’a İlişkin Düzenlemeler: Elektronik ihale prosedürüne ilişkin açıklamalar ve yönetmelikle belirlenecek esaslar hakkında bilgiler içeren eklemeler yapılmıştır.
18. Tütün ve Alkol Düzenlemeleri: Kanunlara aykırı davranışlar durumunda ilgili belgelerin alınmasının düzenlenmiştir. Bu durum, suçlamalar düşerse veya karar kesinleşirse sona erer.
19. Kamu İhaleleri: Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından idareler adına yapılan alımlarda belirli koşullar altında açık veya kapalı teklif usulleri, fiyat görüşmeleri veya çerçeve anlaşmaları gibi kesintiler kullanılabilir. İhale süreci ve diğer işlemler, kurallar ve süreler yönetmelikle belirlenir.
20. Kamu İhale Sözleşmeleri: düzenli tarih öncesinde yapılan iş işleri için fiyat farkı ve süre uzatımı yapılabilir. Bu durumların ayrıntıları ve Cumhurbaşkanı tarafından belirlenebilir.
21. Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi: Tahvil ihraçlarına ek olarak kira sertifika sertifikaları da eklenmiştir.
22. Özel Tüketim Vergisi Kanunu: Bazı muhafazalara ve geçici maddelere bağlı olarak değişiklikler yapılmıştır.
23. Karayolu Taşıma Kanunu: Yabancı plakalı taşıtlar için idari para cezaları toplanabilir, sürücü bilgilendirilerek ceza tahsil edilebilir. Cezalar tahsil edilmeden taşıtın ülkeyi terk etmesine izin verilmez.
24. Petrol Piyasası Kanunu: soruşturmalar kapsamındaki lisansa tabi faaliyetlerle ilgili olarak, yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma suçlarına ilişkin değişiklikler yapılmıştır.
25. Geçici Madde Eklenmesi: Kira sözleşmesi ile kullanım hakkı devredilmiş tesislerde, belirli suçlar nedeniyle tahliye kesintisinin yapılması veya tesisin terk edilmesi durumunda geçici olarak saklanması engelleme uygulanmayabilir. Bu, belirli şartlara bağlı olarak geçerlidir.
26. İdare Başkanlığı ile İlgili Düzenlemeler: Gelir İdaresi Başkanlığı, vergilerin gelişmesini artırmak ve vergi kaybı/kaçağı ile mücadele amacıyla risk analizi yapma yetkisine sahip gelire sahiptir.
27. Bankacılık Kanunu: Esnek düzenlemelerin iki yıl kalıcılığını içeren geçici bir madde dahildir. Cumhurbaşkanına, bu süreyi iki yıl daha uzatma yetkisi verilmiştir.
28. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu: Geçici bir madde ile 5510 sayılı Kanunun geçici 41. maddesinin birinci fıkrasındaki tarih, 31/12/2028 olarak değiştirilmiştir.
29. Yeni Geçici Madde Eklenmesi: 2023 yılında götürü bedel üzerinden hizmet sözleşmesi yapılan kamu üniversite sağlık hizmeti sunucularının Kuruma sunulan tedavi hizmetlerine ilişkin tahakkuk çalıştırılmasının farklı şekilde terk edilmesi öngörülmüştür. Bu maddeye ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşüleceği belirlenecektir.
30. Geçici Madde Eklenmesi (Madde 56): 5510 sayılı Kanun, genel sağlık sigortası primleri ve gecikme cezası gibi feri alacakların tamamının tahsilinden vazgeçmeyi öngören bir geçici madde kapsamındadır. Bu madde, 1 Ocak 2014 tarihinden öncesine ait alacakları kapsamaktadır.
31. Kurumlar Vergisi Kanunu Düzenlemeleri (Madde 57-64):
32. Katılım bankalarının ortak olduğu Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketi’nin tanımı değiştirilmiştir.
33. Türkiye’deki yabancıların katılımları için istisna oranı %50 olarak belirlendi.
34. Vergi oranlarını belirleme yetkisi Cumhurbaşkanlığı’na ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na verildi.
35. Çeşitli Kanunlardaki değişiklikler (Madde 65-66):
36. Çek Kanunu’na ait geçici bir maddeye yer verilmiş ve belirli bir tarihe kadar olan süreçte, çekle ilgili alacaklardan vazgeçilmesi öngörülmüştür.
37. Radyo ve televizyon hizmet sağlayıcıları ile internet platformu işletmecilerinin net satış tutarlarından ayrılacak ödemeler belirlenecektir.
38. TBMM Başkanlığı İdari Teşkilatı Kanunu Değişiklikleri (Madde 69):
39. Genel Sekreter Yardımcıları ve Başkan Yardımcılarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
40. Başkan yardımcısı olarak görev yapanlar için belirlenen koşullar altında idari uzman kadrolarına geçiş olanakları düzenlenmiştir.
41. Geçici Madde 15 (Madde 70): Bu madde, 5/7/2022 tarihinde bu maddenin girildiği tarih arasında İdari Teşkilatta görev yapan Genel Sekreter yardımcıları, Başkan ve Başkan Yardımcıları için kurallar içermektedir. Bu kişilerin görevden alınması durumunda 7417 sayılı Kanunun 62. maddesinin uygulanacağı belirtilir.
42. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda değişiklik yapılmış, 38 inci çıldır birinci fıkrasının (a) bendinin (1) alt bendinde yer alan bir tarih değiştirilmiştir. Bu tarih, 31/12/2023’ten 31/12/2024’e alınmıştır.
43. Genel Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Biçimliği (Madde 72): Bu madde, 7452 sayılı Kanuna ilişkin geçici bir maddeyi içermektedir. Depremler dolayısıyla genel hayatta etkili afet kabul edilen bölge ile ilgili yapı malzemeleri ve üretim işleriyle ilgili olarak Çevre, Şehircilik ve Udim Düzeni Bakanlığı veya Ticaret Bakanlığı tarafından tespit edilen aykırılıklar durumunda idari para cezasının katı olarak uygulanacağı belirtilmektedir.
44. Kanun Hükmünde Kararnamelerde kayıtlar (Madde 73-75): 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerde bazı hücrelerin kayıtlı ve değiştirilmesiyle ilgili sistemler bulunmaktadır.
45. Memur Kadrolarına Karşılık Belirlenmesi (Madde 76): Ekli (VI) sayılı Cetvelde yer alan devlet memuru kadroları ile mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlü hakları karşılayacak benzer kadroların belirlendiği bir düzenleme içermektedir.
46. Ek 35 ve 37 inci öğelerdeki kadro, pozisyonlar ve görevlerle ilgili atama şartlarına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
47. Geçici 10 ve 12. madde ile ilgili olarak, belirli aralıklarla görevden alınan kamu görevlilerinin haklarında düzenlenen düzenlemeler anlatılmıştır.
48. Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Düzenlemeler Kanunu’nda yapılan bir değişiklikle, belirli durumlar için idari para cezalarında miktarlar belirlendi.