Kesinleşen mahkeme kararının işçiye veya vekiline tebliği tarihinden itibaren on günlük süre içerisinde işverene işe başlatma talebinde bulunulması gerekmektedir.
Buradaki on günlük süre işçi açısından boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı için hak düşürücü bir süre olup, işçi bu süreyi geçirirse iş akdinin feshi geçerli bir fesih olur ve işveren sadece ihbar ve kıdem tazminatından sorumlu olur. Bu durumda işçi sadece ihbar ve kıdem tazminatı (kıdem tazminatı için en az işverenin bünyesinde 1 yıllık çalışması olması gerekiyor) talebinde bulunabilecektir. Eğer ki iş akdi fesih edilirken bu tazminatlar da ödenmiş ise işçinin başkaca alacak talebi olamayacaktır ve işverenin de başka bir yükümlülüğü kalmayacaktır.
İşe Başlatma veya Başlatmama Sonuçları
İşe başlatma başvurusu işveren tarafından kabul edilip işe başlatılacak ise işçi tarafından yapılan talep tebliğinden itibaren 1 aylık süre içerisinde işe başlatılması ve işçiye bildirilmesi gerekmektedir. Bu bir aylık süre zarfında işveren işçiyi işe başlatacağını bildirmiş ve işçi işe başlatılmamış ise işveren işe iadeye aykırılık tazminatı ödemek zorunda kalacaktır.
Boşta Geçen Süre ve İşe Başlatmama Ücretlerinin Hesaplanması
Boşta geçen süre ücretinin hesaplanmasında, dava tarihi 01.01.2018 tarihinden önce ise, fasih tarihinden itibaren en fazla 4 aya kadar geçen süre içinde, fesih tarihindeki ücret ve hakları dikkate alınarak, işçiye ödenen maaş, yemek, yol, ikramiye, yakacak yardımı, gıda yardımı, servis ücretleri ve bu ücretlere yapılan zamlar dikkate alınarak hesaplanması gerekmektedir. Ancak fiili çalışması ile elde edilebilen satış/performans primi, fazla mesai, resmi tatil ve hafta tatili çalışma ücreti gibi ücretler fiilen işçinin çalışması olması durumunda elde edebileceği ücretler olduğundan boşta geçen süre ücretinin hesaplanmasında dikkate alınmamalıdır.
Diğer taraftan, dava tarihi 01.01.2018 tarih ve sonrası ise, fasih tarihinden itibaren en fazla 4 aya kadar geçen süre içinde, dava tarihindeki ücret ve hakları dikkate alınarak, işçiye ödenen maaş, yemek, yol, ikramiye, yakacak yardımı, gıda yardımı, servis ücretleri dikkate alınarak hesaplanacaktır. Ancak fiili çalışması ile elde edilebilen satış/performans primi, fazla mesai, resmi tatil ve hafta tatili çalışma ücreti gibi ücretler fiilen işçinin çalışması olması durumunda elde edebileceği ücretler olduğundan boşta geçen süre ücretinin hesaplanmasında dikkate alınmamalıdır.
Yani işçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen ihbar tazminatı ile kıdem tazminatı, yukarıda belirttiğimiz hesaplamalara göre yapılacak ödemeden mahsup edilir.
İşe başlatmama tazminatının hesaplanması da dava tarihine göre değişmektedir. Dava tarihi 01.01.2018 tarihinden önce ise, işçinin işe başlatılmayacağının kesinleştiği tarih itibari ile emsal işçi ücreti dikkate alınarak 4 aydan 8 aya kadar işe başlatmama tazminatı hesaplanmalıdır. Ayrıca 4 aylık süre eklenince yıllık izine hak kazanıyor ise emsal ücret üzerinden yıllık izin ücreti ile ihbar tazminatı ve kıdem tazminatı yeniden hesaplanması gerekmektedir. Yani iş akdi fesih tarihine eklenecek 4 aylık süre ile ihbar ve kıdem tazminatı emsal ücret üzerinden yeniden hesaplanacaktır. Eğer ki daha önce ihbar ve kıdem tazminatı ödenmiş ise yeni hesaplanan tutarlardan eski ödenen tutarlar mahsup edilerek kalan fark işçiye ödenecektir.
Eğer dava tarihi bu sefer 01.01.2018 tarihi ve sonrası ise, dava tarihindeki ücret ve hakları dikkate alınarak 4 aydan 8 aya kadar işe başlatmama tazminatı hesaplanmalıdır. Ayrıca 4 aylık süre eklenince yıllık izine hak kazanıyor ise dava tarihindeki ücret dikkate alınarak yıllık izin ücreti ile ihbar tazminatı ve kıdem tazminatı yeniden hesaplanması gerekmektedir. Yani iş akdi fesih tarihine eklenecek 4 aylık süre ile ihbar ve kıdem tazminatı dava tarihindeki ücret dikkate alınarak yeniden hesaplanacaktır. Tabi daha önce ihbar ve kıdem tazminatı ödenmiş ise yeni hesaplanan tutarlardan eski ödenen tutarlar mahsup edilerek kalan fark işçiye ödenecektir.
Yani işe başlatılmayan işçiye ihbar süresi verilmemiş veya ihbar tazminatı peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı yine yukarıda belirttiğimiz hesaplamalara göre ayrıca ödenecektir.
SGK’ya Bildirim Süreleri
İşe başlatılan işçiye yapılan işe başlatma davetinin işçi tarafından tebliğ alındığı tarihten sonraki dönemin 23’üne kadar, işe başlatılmayan işçi için ise işe başlatılma talebinin işverene tebliğ tarihinden sonraki dönemin 23’üne kadar boşta geçen sürelere ait primlerin bildiriminin bağlı bulunulan SGK’ya yapılması gerekmektedir.
SGK’ya bildirim yapılırken dilekçeye aşağıdaki belgelerin mutlaka eklenmesi gerekmektedir.
- İşçinin/Vekilinin işe başlama talep ihtarnamesi ve tebliğ zarfı
- İşverenin işe başlama davet ihtarnamesi ve tebliğ zarfı (İşveren işe başlatması durumunda)
- Boşta geçen sürelere ait aylık prim hizmet bildirgeleri
- 4 aylık süre sonuna denk gelen tarihli işten ayrılış bildirgesi
- Mahkeme kararı
- Temyiz kararı (Eğer mahkeme kararı temyiz edilmiş ise)
- İmza sirküleri veya vekaletname fotokopisi