15 Temmuz 2019 tarih ve 30832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7183 Sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun ile Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı kurulmuş olup, Ajansın kuruluş amaçlarını gerçekleştirmesi ve faaliyetlerinin finansmanında kullanılmak üzere, Kanun kapsama giren işletmelerden yahut işletmeci olan gerçek veya tüzel kişilerden turizm payı alınmasına yönelik yeni düzenlemeler getirilmiştir.
Kanunun amacı, Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşmasını teminen; turizm imkân ve fırsatlarının dünyada tanıtılmasına, turizm potansiyelinin tüm yönleri ile değerlendirilerek ülke ekonomisine kazandırılmasına, turizm yatırımlarının, turizmin ülke ekonomisindeki payının ve turizm sektörünün hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak, destek ve kaynak sağlamak amacıyla Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının kurulması, yönetimi, denetimi, gelirleri ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olarak tanımlanmıştır.
Kanun ile Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının kuruluşu, yönetimi, denetimi, faaliyet konuları ve gelirlerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup, Ajansın faaliyet alanları aşağıdaki gibi sıralanmıştır.
Bakanlıkça belirlenen turizm strateji ve politikaları doğrultusunda;
– Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşmasına ve turizm olanaklarının dünyada tanıtılmasına ve pazarlanmasına ilişkin strateji geliştirir ve tanıtım faaliyetlerini yürütmek,
– Turizm sektörü ve pazarının ihtiyaçlarını ve eğilimlerini belirleyerek ilgililere tavsiyelerde bulunmak,
– Turizm potansiyelinin tüm yönleri ile değerlendirilerek ülke ekonomisine kazandırılmasına, turizm yatırımlarının ve turizmin ülke ekonomisindeki payının artırılmasına yönelik çalışmaları yapmak,
– Turizm sektörünün hizmet kalitesinin ve niteliğinin artırılması amacıyla gerekli tüm çalışmaları yürütmek,
– Turizmin ülke ekonomisindeki payının artırılması amacıyla bu Kanunda belirtilen amaçları gerçekleştirmek üzere diğer her türlü faaliyet, iş ve işlemleri yapmak, destek ve kaynak sağlamak.
Ajansın gelirleri;
– Genel bütçeden aktarılan tutarlardan,
– Kanun’un 6’ncı maddesine göre alınacak turizm paylarından,
– Her türlü bağış ve yardımlardan, faaliyetler ile ilgili olarak yurt içi ve yurt dışından hibelerden,
– Ajansın faaliyetlerinden elde edilen gelirlerden, diğer gelirlerden,
oluşmaktadır.
Kanun’a göre, Ajansın gelirlerinin en az yüzde seksen beşi, Ülke turizminin tanıtılmasına yönelik faaliyetlerin, kalan kısmı ise diğer faaliyetlerin finansmanında kullanılacak olup Ajans bütçesinin hazırlanması, uygulanması, harcamaların yapılması ve muhasebeleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar ilgili kurumların görüşü çerçevesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikte düzenlenir.
7183 Kanunun 6’ncı maddesi uyarınca,
– Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde yedi buçuk,
– Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde yedi buçuk,
– Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk,
– Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde yedi buçuk,
– Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde yedi buçuk,
– Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinden binde iki,
oranında olmak üzere bu işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden Turizm Payı alınması öngörülmüştür.
Diğer taraftan kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen alanlarda faaliyet gösteren tesisler için ise bu oranların yüzde elli indirimli olarak uygulanması öngörülmüştür.
Kanun’un Turizm payına ilişkin 6’ncı maddesi 01/10/2019 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, buna ilişkin ilk beyan ve ödeme tarihinin de bu tarihi takip eden 2019/Kasım ayının son günü olması nedeniyle, Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından hazırlanan 1 Nolu Turizm Payı Beyannamesi Genel Tebliği 2 Kasım 2019 tarih ve 30936 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak bu tarihte yürürlüğe girmiştir.
Tebliğde;
Turizm Payı Beyannamesinin Verilmesine İlişkin İşlemler başlığı altında kimlerin turizm payı mükellefi oldukları ve hangi oranda pay ödeyecekleri, turizm payı beyannamesinin ne şekilde verileceği, beyannamenin hangi mükellefler için (aylık/üçer aylık olmak üzere) hangi dönemleri kapsar şekilde verileceği, beyannamenin verilme zamanı ve ödeme süresinin ne olduğu hususları açıklığa kavuşturulmuş, alternatif mükellefiyet türleri ve faaliyet kollarına göre kurgulanmış güncel örneklerle konu açıklığa kavuşturulmuştur.
Turizm Payı Beyannamesinin verileceği vergi dairesi başlığı altında ise, Turizm Payı Beyannamesinin verileceği yetkili vergi dairesinin hangisi olduğu açıklığa kavuşturularak yine konu güncel örneklerle desteklenmiştir.
Turizm Payı Beyannamelerinin elektronik ortamda bizzat mükelleflerce gönderilmesi başlığı altında ise beyannamelerini elektronik ortamda bizzat gönderme şartlarını taşıyan mükelleflerin, Turizm Payı Beyannamelerini elektronik ortamda kendilerinin gönderebilecekleri belirtilerek buna ilişki iş ve işlemler açıklanmıştır.
Buna ilaveten Turizm Payı Beyannamesini elektronik ortamda göndermek üzere aracılık yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler başlıklı bölümde ise Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No: 340’ta yer alan usul ve esaslar doğrultusunda vergi beyannameleri, bildirim ve eklerini elektronik ortamda göndermek üzere aracılık yetkisi bulunan meslek mensuplarının müşterilerine ait Turizm Payı Beyannamelerini elektronik ortamda göndermelerine ilişkin esaslara yer verilmiştir.
Tebliğin müteakip bölümlerinde turizm payı beyannamesinin onaylanması ve tahakkuk fişinin düzenlenmesi, süresinde beyan edilip ödenmeyen turizm payının takip ve tahsili, turizm payı beyannamesine ilişkin düzeltme beyannamesi verilmesine hususlarına açıklık getirilmiştir.
En önemlisi; Turizm payı mükellefiyetinin bildirimi başlıklı Geçici 1. Maddeye göre ise; Bu Tebliğin yürürlük tarihi itibarıyla Turizm Payı Beyannamesi vermekle yükümlü olanların turizm payı mükellefiyetinin tesis işlemlerinin yapılması için bu Tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren 15 gün içinde Başkanlığın İnteraktif Vergi Dairesi (https://ivd.gib.gov.tr/) sistemi üzerinden elektronik ortamda başvuru yapmaları ya da dilekçe ile yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri veya dilekçelerini kayıtlı posta (Taahhütlü, Acele Posta Servisi (APS) vb.) ile göndermeleri gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Turizm Payı Beyannamesinin ilk beyan dönemi başlıklı Geçici 1. Maddeye göre ise Turizm Payı Beyannamesini aylık dönemler hâlinde beyan etme zorunluluğu getirilen kurumlar vergisi mükelleflerinin Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 30/11/2019 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 2/12/2019 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar elektronik ortamda beyan etmeleri gerekmektedir.
Turizm Payı Beyannamesini üçer aylık dönemler hâlinde beyan etme zorunluluğu getirilen mükelleflerin Ekim-Kasım-Aralık/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini 31/01/2020 günü saat 23.59’a kadar elektronik ortamda beyan etmeleri gerekmektedir.
Tekraren ve ilaveten Tebliğde öne çıkan hususlar aşağıdaki gibidir;
– Bileşik tesisler ile konaklama tesisleri, Turizm Bakanlığından belgeli yeme-içme ve eğlence tesisleri, deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçları, (münferit uçak bileti satışları hariç) seyahat acentaları, havayolu işletmeleri Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişiler elektronik ortamda Turizm Payı Beyannamelerini vermekle yükümlüdürler.
– Beyannameler Kurumlar vergisi mükellefleri için aylık olarak, diğerleri için (Ocaktan başlamak üzere) üçer aylık dört dönem halinde verilecektir.
– Beyannamenin beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi ve beyan edilen turizm payının aynı süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir.
– Beyan dönemi içerisinde net satış ve kira geliri bulunmasa dahi, Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretleyerek boş beyanname göndermek zorundadırlar.
– Beyannameler; Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu yer vergi dairesine verilecektir.
– Beyannamelerini elektronik ortamda bizzat gönderme şartlarını taşıyan mükellefler, beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebileceklerdir. Bu şartları taşımayan mükelleflerin (adi ortaklıklar dâhil) ise beyannamelerini elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek veya tüzel kişilerle sözleşme düzenlemek suretiyle onlar aracılığıyla elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir.
– Daha önce elektronik ortamda beyanname göndermek üzere kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanabileceklerdir.
– Süresi içinde veya süresinden sonra verilen beyannamenin hatalı ve/veya eksik olduğu hallerde, süresinde veya süresi geçtikten sonra bu hata ve/veya eksiklikleri düzeltici mahiyette elektronik ortamda yeni bir beyanname verilmesi mümkündür.
– Turizm Payı Beyannamesi vermekle yükümlü olanların ilk beyanname gönderilmeden önce turizm payı mükellefiyetinin tesis işlemlerinin yapılması için Başkanlığın İnteraktif Vergi Dairesi (https://ivd.gib.gov.tr/) sistemi üzerinden elektronik ortamda başvuru yapmaları ya da dilekçe ile yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri veya dilekçelerini kayıtlı posta (Taahhütlü, Acele Posta Servisi (APS) vb.) ile göndermeleri gerekmektedir.
– Turizm Payı Beyannamesi https://ebeyanname.gib.gov.tr/internet adresinden görüntülenebilecektir.
– Ödenen turizm payı, kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefleri tarafından matraha esas kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır.
– Otelin içinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı sunan fiziki bağlantısı bulunmayan ve otel dışına hizmet veren banka, ATM, kuaför, kuyumcu, lokanta gibi ticari üniteler için turizm payı hesaplanmayacaktır.
– Turizm payının hesabında satıştan iade edilen tutar, iade edildiği dönem hasılat payından düşülecektir.
– Seyahat acentalarından münferit uçak bileti satışları Turizm Payı beyanına dahil edilmeyecektir.
– 02.11.2019 tarihine kadar Turizm Payı Beyannamesi vermekle yükümlü olan mükelleflerin turizm payı mükellefiyet tesisi işlemleri için Tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren 15 gün içinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın İnteraktif Vergi Dairesi (https://ivd.gib.gov.tr/) sistemi üzerinden elektronik ortamda başvuru yapmaları ya da dilekçe ile yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri veya dilekçelerini kayıtlı posta (Taahhütlü, Acele Posta Servisi (APS) vb.) ile göndermeleri gerekmektedir.
– Turizm Payı Beyannamesini aylık dönemler hâlinde beyan etme zorunluluğu getirilen kurumlar vergisi mükelleflerinin Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 30/11/2019 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 02/12/2019 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar elektronik ortamda beyan etmeleri ve aynı süre içerisinde ödemeleri gerekmektedir.
– Turizm Payı Beyannamesini üç aylık dönemler hâlinde beyan etme zorunluluğu getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dışındaki diğer mükelleflerin, Ekim-Kasım-Aralık/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini 31/01/2020 günü saat 23.59’a kadar elektronik ortamda beyan etmeleri ve aynı süre içerisinde ödemeleri gerekmektedir.
– Turizm Payı Beyannamesinin verileceği yetkili vergi dairesi; Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu, gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu yer vergi dairesidir.
– Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içerisinde net satışı ve kira geliri bulunmasa dahi Turizm Payı Beyannamesini vermekle yükümlüdürler. Bu durumda beyannamenin, “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek gönderilmesi gerekmektedir.
Tebliğ metni ektedir.