Özellikle konomik kriz dönemlerinde finansman sıkıntısı çeken mükellefler başta maliye olmak üzere kamu kurumlarına olan vergi vb yükümlülüklerini erteleme yoluna gitmekte bu suretle vadesinde ödemeyerek kamuya olan borçlarını alternatif finansman kaynağı olarak kulanmaktadırlar.
Bunun sebeplerinin bir tanesi de kamuıya olan borçların vadesinde ödenmemeinden kaynaklanan maliyetin, işletmelerin normal finansman maliyetine ya çok yakın olması ya da bazen finansman maliyetinin de altında kalmasıdır. Buna ilaveten kamyuya olan borçlardan dolayı kısa vadede gecikme zammı ödemek dışında takiple karşılaşma riski çok düşükken, bankalar yada diğer özel sektör alacaklılarının tahsilat için çok daha hızlı takibat başlatma ve haciz vb tedbir alma ihtimalleri mevcuttur. Hal böyle olunca özel seöktüre olan ve vadesinde ödenmeyen borçtan dolayı gecikme bedeli ödemenin dışımda karşı tarafın takip ve tedbir masraflarının da karşılanması durumuyla karşı karşıya kalınmaktadır.
Kamuya olan borçların normal vadesinde ödenmeyerek alternatif finansman kaynağı olarak kullanılmasının önüne geçilebilmek için bu borçların vadesinde ödenmemesi halinde uygulanmakta olan gecikme zammı oranı artırılarak piyasa faiz oranlara eşitlenmekte ve mükellefler tarafından kamuya olan borçların normal vadesinde ödenmeyerek ertelenmesinin avantajı ortadan kaldırılmaktadır.
Nitekim 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. Maddesi hükmüne göre, amme alacağının vadesinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı belirlenen oranda gecikme zammı uygulanmakta, ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı ise günlük olarak hesap edilmektedir.
01.12.2000 Tarihine kadar aylık % 6 olarak uygulanmakta olan bu oran, o tarihten itibaten peyder pey %1.40’a kadar düşürülmüş, 05.09.2018 tarihinden geçerli olmak üzere uzunca bir aradan sonra ilk defa artırılarak %2’ye yükseltilmiştir.
Bu defa 29.06.2019 tarihli ve 30816 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1266 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. Maddesinde yer alan ve aylık % 2 olarak uygulanmakta olan gecikme zammı oranı, 1 Temmuz 2019 tarihinden itibaren aylık % 2,5’e yükseltilmiştir.
Bunun yanı sıra sadece gecikme zammı oranı değil bu orana bağlı olarak yine 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 112. Maddesinde düzenlenen gecikme faizi oranı ile 371. Maddesinde düzenlenen pişmanlık zammı oranı da 1 Temmuz 2019 tarihinden geçerli olmak üzere aylık % 2,5 olmuştur.
Diğer taraftan tecil faizi oranında herhangi bir değişiklik söz konusu değildir, bu oran halen yıllık % 22’dir.